Een houtkant is een lijnvormig landschapselement dat bestaat uit bomen en/of struiken en hoge kruiden. Sommige houtkanten zijn aangeplant, andere zijn spontaan ontstaan en weer andere zijn een overblijfsel van wat ooit bos was.

Landschapselementen hebben vaak een historische achtergrond: de invloed van de mens in het verleden op het landschap is er dan in terug te vinden. Het aanplanten en onderhouden van een houtkant is vaak een menselijke activiteit.

Bij een normaal onderhoud wordt een houtkant op regelmatige tijdstippen afgezet (gekapt tot bij de grond). Dit wordt hakhoutbeheer genoemd. Dit beheer is de laatste 50 jaar stop gezet doordat de mens geen hout meer ging oogsten uit de houtkanten om te gebruiken als brandhout of geriefhout. Hierdoor hebben veel houtkanten de dag van vandaag eerder het uitzicht van lijnvormige bosjes.

Samen met hagen, heggen, houtwallen, bomenrijen en kleine bosjes vormen houtkanten een fijnmazig netwerk. Deze elementen worden kleine landschapselementen genoemd.

Voor dieren en planten zijn dit soms de enige ‘wegen’ om zich veilig door een cultuurlandschap te verplaatsen.